დიდი ხანია მუსირებს აზრი იმის შესახებ, რომ საქართველოში არსებული ერთადერთი მაშტაბური ფოტო კონკურსი "ქოლგა" არასათანადოდ აფასებს მიღებულ ფოტოებს. ბევრს ეჭვი ეპარება ორგანიზატორებისა თუ ჟიურის კეთილსინდისიერებაში და ფოტოგრაფთა წრეში ყოველთვის ისმის გაუთავებელი კრიტიკა ამ კონკურსის მიმართ. გაჩნდა აზრი, რომ გაიხსნას თემა სადაც დავდებთ იმ ფოტოებს, რომლებიც არ მიიღეს კონკურსზე, ასევე კარგი იქნება იმ ფოტოების დადება, რომლებიც მოხვდნენ კონკურსზე.
დავიწყებ ჩემი ფოტოებით. ვერ ვიტყვი, რომ ეს ჩემი ფოტოები აუილებლად უნდა მოხვედრილიყოთქო, მაგრამ გამიკვირდა ის თუ რომელი ფოტო გავიდა და რომლებზე თქვეს უარი.
მე პროფესიით ჟურნალისტი ვარ და მხოლოდ ფაქტებით ვსაუბრობ. ალბათ ხედავთ, რომ ჟიურის იმ წევრების შესახებ, რომელთაც რაიმე მაინც აქვთ გადაღებული, ქვეშ არაფერი მიმიწერია. მათ ფოტოებს რაც შეეხება, ეს გემოვნების საკითხია და მე მომწონს თუ არ მომწონს, აქ ჩემს აზრს არავითარი მნიშვნელობა არააქვს და ამით არაფერი შეიცვლება.
მე უბრალოდ დამაფიქრა იმ გარემოებამ, რომ უკვე 3 თუ 4 წელია, ქართველი ფოტოგრაფების ნამუშევრებს ერთიდაიგივე პოლინური (და ამას ხაზს ვუსვამ) ჟიური აფასებს. რა კრიტერიუმებით და რა განზრახვით გადაწყვიტეს კონკურსის ორგანიზატორებმა ამ ერთიდაიგივე ხალხის, კონკურსის ჟიურიში მოწვევა? თქვენ არ გიჩნდებათ კითხვა: რატომ სულ ერთიდაიგივე?
ცხადია ადამიანების გემოვნებები იცვლება და ფოტოგრაფებიც ცვლიან თავიანთ შეხედულებებს, მაგრამ არა 1 და 2 წელიწადში. ასე რომ იმ ერთიდაიგივე ჟიურის, წლების მანძილზე შერჩეული ფოტოებიც, რა თქმა უნდა ძალიან არ განსხვავდებიან ერთმანეთისგან. ალბათ დამეთანხმებით, რომ კონკურსები მეტნაკლებად აყალიბებენ დამწყები ფოტოგრაფის გემოვნებას და კონკურსზე გამარჯვებული ფოტოები დამწყებს მიაჩნია ამოსავალ წერტილად და ცდილობს მისი ნამუშევრებიც მას მიამსგავსოს, სტილისტურად თუ იდეურად. ასე რომ რა გამოდის? "ქოლგის" სახით ვღებულობთ ერთგვარ პოლონურ შტამპს, რომელითაც უნდა იხელმძღვანელოს დამწყებმა ფოტოგრაფმა...
სამწუხაროდ მე დრო არ მაქვს რომ შევისწავლო მოცემული პოლონელი ფოტოგრაფების მანუშევრები და შემდეგ მათ მიერ "ქოლგაზე" ამორჩეულ ფოტოებთან გავავლო პარალელები, მაგრამ ალბათ დამეთანხმებით, რომ ადამიანს რა გემოვნება და ხედვაც აქვს ისეთივე ფოტოებს იღებს და ისეთივე ფოტოები მოსწონს. გამოდის რომ, თუ ფოტოგრაფს ამ კონკურსში მონაწილეობის მიღება სურს, უნდა იხელმძღვანელოს იმ კრიტერიუმებით, მოეწონება თუ არა პოლონელს (რადგან სულ ისინი არიან ჟიურიში) მისი ფოტო. იქნებ პოლონელს არა და ფრანგს ან პორტუგალიელს მოსწონს?!
კითხვაზე, თუ მე ვის მოვიწვევდი ჟიურიში, მხოლოდ ერთადერთი პასუხის გაცემა შემიძლია: თუ კონკურსს ამბიცია აქვს, რომ მიუკერძოებელი და თავისუფალი კონკურსია, მაშინ ყოველ წელს უნდა იცვლებოდეს როგორც ჟიურის შემადგენლობა, ასევე მათი წარმომავლობაც. უბრალოდ საკვირველია, რატომ გადააკვდნენ ამ პოლონელებს. რა, შორს რომ არ წავიდეთ, თუდნაც თურქეთში, სომხეთში, აზერბაიჯანში, რუსეთში, სხვა ქვეყნებში ამ პოლონელებზე ნაკლები ფოტოგრაფები და ხელოვნებათმცოდნეები მოიპოვება?
წინა პოსტშიც დავწერე და ეხლაც ვიმეორებ: უცხოელი ჟიური არ ნიშნავს იმას, რომ ის მაიცადამაინც მიუკერძოებელი იქნება. თან ისეთი ჟიური, რომლისთვისაც "ქოლგა" უკვე სამსახურად იქცა.
ხოლო პასუხი კითხვაზე, თუ რას ვერჩით ამ "ქოლგას", ერთადერთია: "ქოლგა" ჯერჯერობით მონოპოლისტია და ამიტომ არის ყველას ყურადღება მისკენ მიბყრობილი. ყველანაირი კრიტიკა და მოწონებაც მხოლოდ მისკენაა მიმართული, იმიტომ რომ ერთადერთია. ალტერნატივა იმაშია, რომ შეიქმნას და დაფუძნდეს ანალოგიური კონკურსი-(ები) და გაუწიოს კონკურენცია. ხოლო როდესაც მიხვდებიან ქოლგის ორგანიზატორები, რომ მას კონკურენტები გამოუჩნდა, და ხალხი მხოლოდ მათ გემოვნებაზე აღარაა დამოკიდებული, შემდეგ უკვე კრიტიკასაც მიიღებენ და რაიმეს შეცვლაზეც იზრუნებენ. როდესაც სალაპარაკო თემა გახდება, რომ რომელიმე ამა თუ იმ კონკურსის, ამა და ამ წლის კატალოგი, ქოლგის კატალოგს "ათასჯერ" ჯობდა, უკვე სხვანაირი სიტუაცია იქნება და ქოლგაზე ამდენს აღარავინ ილაპარაკებს.
სამწუხაროა, რომ საქართველოში არ ვარ. სიამოვნებით დავეხმარებოდი შეძლებისდაგვარად, ალტერნატიული კონკურსის ორგანიზატორებს საორგანიზაციო საკითხებში.